Τι είναι η κοιλιοκάκη και η διατροφή ελεύθερη γλουτένης
Η κοιλιοκάκη είναι μια αυτοάνοση νόσος του εντέρου που προκαλείται από δυσανεξία στην γλουτένη μια πρωτεΐνης που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι, στη σίκαλη και την βρώμη.
Στα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη η γλουτένη προκαλεί αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος δημιουργώντας βλάβη στο λεπτό έντερο προκαλώντας έτσι χρόνια φλεγμονή με συνέπεια την μειωμένη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών των τροφών. Η διαδικασία αυτή οδηγεί σε ένα φάσμα συμπτωμάτων που διαφέρουν από άτομο σε άτομο.
Συμπτώματα
- Εμετοί
- Απώλεια βάρους
- Χρόνια διάρροια / δυσκοιλιότητα
- Καθυστερημένη εφηβεία
- Πόνοι στην κοιλιακή χώρα
- Αέρια
- Σιδηροπενική αναιμία που δεν ανταποκρίνεται στην θεραπεία με σίδηρο
- Κούραση
- Πόνοι στις αρθρώσεις
- Οστεοπενία (ήπια μορφή)
- Οστεοπόρωση
- Ψυχικές διαταραχές :άγχος, κατάθλιψη
- Ωχρές πληγές στο στόμα
- Δερματικά εξανθήματα
- Έλλειψη συγκέντρωσης
Στα παιδιά είναι πιο συχνή η δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών, ωστόσο λιγότερο συχνές οι αυτοάνοσες ασθένειες.
Εξετάσεις – Διάγνωση
Άτομα που παρουσιάζουν τα περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα κάλο θα είναι να απευθυνθούν σε ένα γαστρεντερολόγο προκειμένου να γίνει ο κατάλληλος έλεγχος για κοιλιοκάκη.
Οι εξετάσεις που γίνονται είναι οι ακόλουθες:
- Anti – Tissue – Transglutaminase IgA + IgG
- Anti – Endomysium IgA + IgG
- Anti – Gliadin IgA + Anti – Gliadin IgG
Ως την ηλικία των 20 χρόνων μια ακόμη εξέταση για την ακριβή διάγνωση που γίνετε είναι δειγματοληψία και βιοψία του λεπτού εντέρου.
Τα αντισώματα αναπτύσονται μετά την κατανάλωση γλουτένης και εφόσον κάποιος πάσχει από κοιλιοκάκη.
Κοιλιοκάκη και πιθανές ελλείψεις σε βιταμίνες
- Σίδηρος (fe)
- Ασβέστιο (Ca)
- Ίνες
- Θειαμίνη
- Ριβοφλαβίνη
- Νιασίνη
- Φυλλικό οξύ
Πηγές των παραπάνω βιταμινών:
- Γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, τυρί, γιαούρτι)
- Μοσχάρι, σολομός, χοιρινό κρέας κλπ. (πηγές fe)
- Φρούτα, λαχανικά , δημητριακά/ψωμί χωρίς γλουτένη (πηγές ινών)
- Αλεύρι σόγιας, βρώμη χωρίς γλουτένη, μαύρο ρύζι, χοιρινό κρέας
- Τόνος, πατάτες, όσπρια, γάλα, συκώτι κλπ. (πηγές θειαμίνης)
Διατροφή και κοιλιοκάκη
Τροφές που μπορούν να καταναλωθούν:
- Γαλακτοκομικά προϊόντα (τα περισσότερα)
- Φαγόπυρο
- Κοκκίνο / άσπρο κρασί
- Μουστάρδα (ετικέτα: χωρίς σιτάρι)
- Πατάτα
- Ψωμί (Ζέας)
- Φασόλια
- Σπόροι
- Ξηροί καρποί
- Φρέσκα αυγά
- Φρέσκο κρέας, ψάρια και πουλερικά (χωρίς κάποια επεξεργάσια)
- Φρούτα και λαχανικά
- Ρυζογκοφρέτες
- Βρώμη χωρίς γλουτένη
- Λιναρόσπορος
- Άλευρα χωρίς γλουτένη (από ρύζι, σόγια, καλαμπόκι, πατάτα, φασόλια)
- Κεχρί
- Κινόα
- Ρύζι
- Σόγια
- Ταπιόκα
- Τεφ
- Καλαμπόκι και καλαμποκάλευρο
Ωστόσο προσοχή πρέπει να δίνεται πάντα στις ετικέτες τροφίμων για τυχόν ανάμειξη με σιτηρά, συντηρητικά που περιέχουν γλουτένη.
Τροφές που πρέπει να αποφεύγονται:
- Σίκαλη
- Σιτάρι
- Κριθάρι (βύνη,ξύδι βύνης παρασκευάζεται συνήθως από κριθάρι)
Προϊόντα όπως:
- Σίτος σπέλτα (spelt)
- Σιμιγδάλι
- Πλιγούρι
- Σκληρό αλεύρι (φαρίνα
- Αλεύρι Graham
- Kamut (είδος μακρύκοκκου σιταριού)
Αποφυγή όλων των προϊόντων που ακολουθούν εκτός και αν διευκρινίζουν ότι είναι χωρίς γλούτενη ή φτιάχνονται από καλαμπόκι, ρύζι η άλλα σιτηρά που δεν περιέχουν γλουτένη:
- Μπύρα
- Ψωμί
- Πίτες
- Γλυκά, κέικ
- Δημητριακά
- Μπισκότα και κράκερ
- Κρουτόν
- Τηγανητές πατάτες
- Ζωμοί
- Κονσέρβες ψαριών και κορεατικών
- Ζυμαρικά
- Σάλτσες, σάλτσες σόγιας
- Καρυκευμένο ρύζι
- Σνακ όπως πατατάκια και τορτίγιας
- Σούπες και βάσεις για σούπες
- Λαχανικά σε σάλτσες
- Οδοντόκρεμες
- Φάρμακα και βιταμίνες
- Πρόσθετα τροφών
- Κατανάλωση φαγητού εκτός σπιτιού
Τέλος τρόφιμα που δεν περιέχουν γλουτένη μπορεί να μολυνθούν από τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη κατά την διαδικασία παραγωγής (συσκευασίες, πάγκος παρασκευής, σκεύη, τοστιέρα κλπ.)
Αθανασία Αντιόχου
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Μέλος της Ομάδας Logodiatrofis.gr
Email: Email: athanasia.antioxou@gmail.com
